Tarım ve
Orman Bakanlığı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü öncülüğünde yürütülen projeyle
bu ay 6 yer altı barajı daha tamamlanacak ve böylece tamamlanmış proje sayısı
25'e ulaşacak.
DSİ,
geliştirdiği projelerle suyun bir damlasını dahi boşa harcamayacak şekilde
planlanan yatırımları hizmete sunuyor.
İklim
değişikliği ve nüfus artışının etkisiyle depolama yapılarının önemi giderek
artarken DSİ de muhtemel kuraklık etkilerini en aza indirmek için yer üstü
barajları yanında, yer altı su temini yapılarına da gereken önemi vererek bu
kapsamda çalışmalar yapıyor. Yer altı barajları ve suni besleme tesisleri bu
alanda ilk sırada yer alıyor.
Bu kapsamda,
Yer Altı Barajları ve Suni Besleme Projeleri, 2019 yılı temmuz ayında Tarım ve
Orman Bakanı Bekir Pakdemirli'nin katılımıyla yapılan tanıtım toplantısıyla
kamuoyuna açıklanırken, yer altı barajları konusu 11. Kalkınma Planı'na da
eklendi.
Buna
göre,"Yer Altı Suyu Suni Besleme ve Yer Altı Barajları Eylem Planı"
ile yarı kurak coğrafyada bulunan ülkenin su rezervine katkıda bulunulması
maksadıyla 2023 yılına kadar 100'ün üzerinde yer altı barajı ve suni besleme
tesisi inşa edilmiş olacak.
Projenin
toplam maliyeti 1 milyar lira olarak öngörülürken, bu projelerin tamamlanmasıyla
40 milyon metreküp su depolama imkanı, 600 bin kişiye içme suyu olanağı, 60 bin
dekar arazinin sulanması ve 45 milyon lira gelir artışı gibi faydalar
sağlanacak.
2020 Sonu İtibarıyla 19 Proje
Tamamlandı
Son yıllarda
etkisini daha fazla hissettiren kuraklığa karşı da çok önemli bir katkı
sağlayacak proje kapsamında 2020 sonuna kadar 19 iş tamamlanırken bu projeler,
Çankırı'da 3, Konya, Manisa ve Bursa'da 2'şer adet olmak üzere, İzmir,
Eskişehir, Antalya, Kütahya, Balıkesir, Nevşehir, Kayseri, Niğde, Malatya ve
Kayseri'de hayata geçirildi.
2023 yılı
sonuna kadar yapılması planlanan projelerin il bazında dağılımı ise şöyle:
Adana (3
adet) Adıyaman (1 adet), Afyonkarahisar (4 adet), Amasya (1 adet), Ankara (4
adet), Antalya (5 adet), Ardahan (1 adet), Artvin (4 adet), Aydın (6 adet),
Balıkesir (2 adet), Bartın (1 adet), Bayburt (1 adet), Burdur (1 adet), Bursa
(4 adet), Çanakkale (2 adet) Çankırı (3 adet), Denizli (4 adet), Diyarbakır (2
adet), Elazığ (5 adet), Erzincan (1 adet), Erzurum (3 adet), Eskişehir (2 adet),
Hatay (1 adet), Isparta (1 adet), Kahramanmaraş (1 adet), Karabük (1 adet),
Karaman (1 adet), Kars (1 adet), Kastamonu (1 adet), Kayseri (4 adet), Konya (5
adet), Kütahya ( 2 adet), Malatya (3 adet), Manisa (3 adet), Muğla (1 adet),
Nevşehir (1 adet), Niğde (1 adet), Osmaniye (1 adet), Samsun (3 adet), Sinop (1
adet), Sivas (1 adet), Şanlıurfa (1 adet), Tekirdağ (1 adet), Trabzon (1 adet),
Tokat (1 adet), Uşak (1 adet), Van (1 adet), Yalova (1 adet)."
Ocak 2021
itibarıyla 6 projenin daha bitirilmesiyle, tamamlanan proje sayısı 25'e
ulaşacak. Bunun dışında, 17 proje inşaat, 8 proje ihale ve 50 proje ise
planlama-proje aşamasında bulunuyor.
Daha Düşük Maliyetli
Yer altı
barajları, yer altı suyu akımına karşı geçirimsiz bir perde oluşturarak,
genellikle topoğrafyanın ve jeolojinin uygun olduğu vadi alüvyonlarında veya
sahil akiferlerinde inşa ediliyor. Yer üstüne inşa edilen klasik barajlara
oranla daha düşük maliyetle gerçekleştirilen yer altı barajları, yurt dışında
da yoğun kullanılıyor. Yer altı barajları, yüzey sularının buharlaşma
kayıplarının ve kamulaştırma maliyetinin minimize edilerek yer altı suyuna
iletilmesi, bu vesileyle yer altı suyunun rezerv ve kalite açısından korunması
ve özellikle temiz içme suyu sağlanması maksadıyla yapılıyor.
Yer altı
barajları, kırsal kesimdeki vatandaşlara daha kaliteli ve sürekli su sağlanması
açısından da önem taşıyor. Bu yapılarda küçük çaplı sulamalar ile köyler ve
beldelerin içme suyu ihtiyacını karşılamaya yetecek miktarda yer altı suyu
depolamak mümkün oluyor.