YÜZER GES’LERLE HEM TEMİZ ENERJİ HEM SU TASARRUFU

Baraj rezervuarlarında su yüzeyine kurulacak, ‘Yüzer Güneş Enerji Sistemleri’ (Yüzer GES) büyük ve temiz bir enerji potansiyelinin yanı sıra önemli miktarda su tasarrufu vadediyor. Bu çerçevede ülkemizin ilk Yüzer GES’inin kurulumu Keban Barajı rezervuarında tamamlanarak bu alanda önemli bir adım atıldı.

Baraj ve göletlerin rezervuar yüzey alanlarının fotovoltaik panellerle kaplanması suretiyle oluşturulan Yüzer GES’ler, bir yandan temiz ve yenilenebilir elektrik enerjisi üretirken bir yandan da buharlaşmadan kaynaklanan su kayıplarının önüne geçecek.

DSİ, Elazığ Kuzova Pompaj Sulamasının enerji ihtiyacını karşılamak maksadıyla Keban Barajı göl yüzeyinde yaklaşık 1 MW kurulu güce sahip “Yüzer GES”in kurulumunu tamamlayarak ülkemizde bu alanda ilk adımı atmış oldu.  Kuzova Yüzer GES AR–GE Projesi, Yüzer GES tesisinde üretilen enerjinin tarımsal üretimde kullanılması ve AR-GE faaliyetleri içermesi bakımından ülkemizin “İlk Yüzer GES Projesi” olarak öne çıkıyor.

Elazığ programı kapsamında Kuzova Yüzer GES AR–GE Projesi’ni yerinde inceleyen Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı proje ile alakalı açıklamalarda bulundu. Bakan Yumaklı, Keban Barajı göl alanında dört blok halinde tesis edilen Kuzova Yüzer GES’in, 6 dönümlük bir alanda 1840 adet güneş panelinden oluştuğunu kaydetti. Kuzova Yüzer GES’in, AR-GE faaliyetlerinin yanı sıra DSİ tarafından hayata geçirilen Kuzova Pompaj Sulamasının enerji ihtiyacının karşılanmasına da katkı vereceğini dile getiren Yumaklı, su kaynağı Keban Baraj gölü olan Kuzova Pompaj Sulamasından yedi adet köyün faydalanmakta olduğunu ve toplam 4 bin 783 hektar arazinin sulandığını aktardı.

Pompaj sulamasının ihtiyaç duyduğu elektrik enerjisinin bir kısmını karşılayacak olan Kuzova Yüzer GES’in, yıllık 1 milyon 806 bin kilovatsaat elektrik enerjisi üreteceğini kaydeden Yumaklı, bu üretimin ekonomik karşılığının 5,6 milyon TL olduğunu söyledi.

Keban Barajı rezervuarında tesis edilen pilot Yüzer GES projesinde, tesis kurulumu öncesinde ve sonrasında su kalitesi ve sucul yaşamdaki değişimlerin izlenmesi amacıyla bilimsel çalışmalar yapıldığını belirten Yumaklı, “Bu kapsamda Ekim, Kasım, Aralık ve Ocak aylarında beş noktadan ve üç farklı derinlikten numune alımları yapıldı. Su Kalitesi İzleme çalışmaları Kocaeli Üniversitesi Biyoloji Bölümü’nde görevli olan akademisyenlerden kurulu bir ekip tarafından gerçekleştiriliyor.” dedi.

Karasal GES’de Yapıldı

4 bin 783 hektar sahaya hizmet veren Kuzova Pompaj Sulamasının enerji ihtiyacının karşılanması maksadıyla DSİ tarafından bir adet Karasal GES tesisinin kurulumunun da tamamlandığını aktaran Yumaklı, 2 MW kurulu güce sahip tesis ile çiftçilerin enerji masraflarının azaltılması sağlanacak, dedi.

Yumaklı sözlerini şöyle sürdürdü, “Toplamda 15 dönüm alana yayılan Karasal GES, 5 bin 28 adet güneş panelinden oluşuyor. Tesisin yıllık üretim kapasitesi 4 milyon 220 bin kilovatsaat. Bu enerjinin ekonomik karşılığı ise 13,2 milyon TL.”

1 MW kurulu gücündeki Yüzer GES ve 2 MW kurulu gücündeki Karasal GES’in Kuzova Pompaj Sulamasının ihtiyaç duyduğu enerjinin yarısını temin edeceğini ve çiftçilerin masraflarını %40 oranında azaltacağını aktaran Yumaklı, Kuzova Pompaj Sulamasının enerji ihtiyacını karşılamak üzere yıllık 5 milyon 418 bin kilovatsaat elektrik enerjisi üretecek bir başka Yüzer GES projesinin de halihazırda 2024 yılı yatırım programında yer aldığını sözlerine ekledi.

Türkiye’de Büyük Bir Yüzer GES Potansiyeli Var

Karasal GES’lere göre %10 daha verimli çalışan Yüzer GES’ler; âtıl durumdaki rezervuar yüzey alanlarının değerlendirilerek ekonomiye kazandırılmasını sağlıyor. Yüzer GES’ler içme suyu maksatlı barajlar haricinde tüm baraj rezervuarlarında kurulabiliyor.

Türkiye, Yüzer GES potansiyeli açısından oldukça şanslı bir konumda bulunuyor. Ülkemizde içme suyu maksadı taşımayan işletme halindeki 944 adet baraj, 5 bin 300 kilometre kare gibi çok geniş bir rezervuar yüzey alanına sahip bulunuyor. Bu yüzey alanının %10’unda Yüzer GES kurulumu yapıldığı takdirde, 53 bin MW kurulu güç ile yıllık 79 milyar 500 milyon kilovatsaat (ülkemizin elektrik enerjisi ihtiyacının yaklaşık dörtte biri kadar) elektrik enerjisi üretimi yapılabileceği öngörülüyor. Yüzer GES’ler sayesinde buharlaşması önlenerek tasarruf edilecek su miktarının ise yıllık 540 milyon metreküp düzeyinde olacağı tahmin ediliyor. Üstelik bu tesisler sayesinde atmosfere salınacak karbondioksit miktarında da 51 milyon tonun üzerinde azaltım sağlanmış olacak.

Ülkemizde bulunan göl ve göletler de dahil edildiğinde Yüzer GES potansiyelinin ifade edilen bu miktarların çok daha üstüne çıkacağı öngörülüyor.