Tarım ve Orman Bakanlığı, Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürlüğü 11.
Kalkınma Planı ve Tarım Şurası kararları doğrultusunda Bölgesel Kalkınma
projeleri olan GAP, KOP, DAP ve DOKAP başta olmak üzere sulama yatırımlarını
hızlandırarak verimli topraklarımızın bereketine bereket katmaya, ülkemizi su
yatırımları ile ihya etmeye devam ediyor.
Kırsal Kalkınmanın Anahtarı Sulama
Yatırımları
110 bin hektarlık Aşağı Seyhan Yedigöze İmamoğlu
Projesi, 55 bin hektar Çumra 3. Merhale Projesi, 235 bin hektar Silvan Projesi,
134 bin hektar Aşağı Fırat 2.Merhale Projesi bunlardan sadece birkaçı olduğunu
açıklayan DSİ Genel Müdürü Kaya Yıldız, ‘Ayrıca Dünya Bankası Finansmanı İle
Sulama Modernizasyonu Projesi kapsamında su tasarrufu sağlamak ve suyun daha
ekonomik kullanılması amacıyla sulamalarda kapalı sistem rehabilitasyonu çalışmalarını
başlattık. Toplam 50 bin 398 hektar alana sahip olan bu projeler; Isparta
Atabey, Manisa Alaşehir, Konya Ereğli İvriz Sol Sahil ve Yozgat Boğazlıyan
Uzunlu Sulamalarıdır. ’dedi.
GAP’ta Sulanan Alan %58’ya Yükseldi
Bölgesel gelim projelerinden GAP’ın toplam sulama
alanı 1 milyon 58 bin hektar olup sulamaya açılan alan oranı yüzde 58’e
yükseldiğinin altını çizerek, GAP’ta sulama projelerinin en önemli bölümü olan
ana kanalların büyük bir kısmı tamamlanmıştır. İnşa edilen kanallardan
Şanlıurfa-Mardin Ana Kanalı adeta suni bir nehir gibidir. 221 km uzunluğundaki
ana kanalın debisi 200 m3/s olup Kızılırmak Nehri’nin Mart ayı debisine eşittir.
GAP tamamlandığında; sulama – enerji ve içmesuyu faydası olmak üzere milli
ekonomiye yıllık toplam 6.7 milyar dolar katkı sağlanacağını söyledi.
KOP GAP’tan Sonra En Büyük Sulama
Projesidir
KOP’un ise GAP’tan sonra en büyük sulama yatırımı olma
özelliğini taşıdığını ifade eden Genel Müdür Yıldız, ’Konya’nın su rüyasını
gerçekleştirmek için uygulamaya konulan toplam 1 milyon 550 bin hektar olan
sulama alanının % 70 ’i hizmete alınmış, projenin kilit tesisi olan Mavi Tünel
Projesi’nden ovaya su aktarılmaya başlanmıştır. KOP tamamlandığında milli
ekonomiye yıllık toplam 3,12 milyar dolar katkı sağlanacaktır. ’dedi.
Kuraklığa Rağmen Sulama Sezonu Başarı
İle Tamamlandı
DSİ Genel Müdürü Kaya Yıldız, ’2021 yılının Ülkemizde
kurak bir yıl olarak geçmesine rağmen sulamalarda çok ciddi bir sıkıntı
yaşanmadığının altını çizerek, Sulama Birliklerimizin başarılı çalışmaları
sayesinde sulama sezonları başarıyla tamamlanmıştır. Bununla birlikte sulamada
modern şebekeye geçerek büyük tasarruf sağladık. Hizmete açılan alanlarda,
borulu şebekeyle sulanan arazimizi yüzde 6’dan yüzde 29’lara çıkardık. Ülkemiz
genelinde sulama yatırımlarıyla beraber eş zamanlı yürüttüğümüz arazi toplulaştırma
ve tarla içi geliştirme hizmetleri projelerinde 2021 yılı sonu itibarıyla
toplamda 6,02 milyon hektar alanda toplulaştırma tescil çalışmaları
tamamlanmıştır. Arazi toplulaştırma projelerinde 2023 yılı hedefimiz, 8,5
milyon hektar alanda toplulaştırma tescil çalışmalarının tamamlanmasıdır. ’dedi.
Şehirlerimize Memba Kalitesinde
İçmesuyu Temin Ettik
İçmesuyu yatırımları kapsamında; 81 il için hazırlanan
İçmesuyu Eylem Planları ile illerin 2040, 2050 ve 2071 yıllarına kadar içmesuyu
ihtiyaçlarının karşılanması hedefleri doğrultusunda şehirlere memba kalitesinde
içmesuyu temin çalışmalarının devam ettiğini belirten Yıldız, ‘2021 yılı
sonunda 49 milyon kişiye yaklaşık yıllık 5 milyar m3 içme kullanma suyu temin
ettik. Bu yatırımlar yapılmamış olsaydı 44 il kısmen veya tamamen susuz
kalacaktı. Bununla birlikte Ankara'nın asırlık rüyası olan ve 31,5 km ile
Türkiye'nin en uzun içme suyu tünelini içinde barındıran Gerede Sistemini
tamamladık. Gerede sistemi sayesinde Başkentimiz Ankara’ya yıllık 226 milyon
metreküp su aktarılacak ve 2050'ye kadar su problemi yaşanmayacaktır. Kilis
Yukarı Afrin Barajı, Gaziantep Düzbağ ve Konya Mavi Tünel İçmesuyu Projeleri
ise hizmete aldığımız diğer projelerden bazılarıdır.
Ayrıca;
v Samsun
19 Mayıs,
v Denizli,
Trabzon, Çanakkale,
v Nazilli,
Milas ve İzmir Karaburun İçmesuyu,
v Çorum
Koçhisar 2. Merhale,
v Adıyaman
Besni Gölbaşı ve daha birçok yerde İçmesuyu yatırım çalışmalarımız devam
etmektedir.
·
Diğer taraftan öncelikli olarak içme suyu
temin edilen veya edilmesi planlanan havzalarda genellikle baraj, gölet gibi
depolamaların membaındaki kirlilik tehdidi oluşturan atıksuların toplanması,
arıtılarak yeniden kullanıma kazandırılması ve kontrollü deşarjı ile ilgili
çalışmalar kapsamında atıksu tesisleri de inşa etmekte olduklarını söyledi.
Taşkın Koruma Yatırımları Son Derece Önem
Kazandı
İklim değişikliğine bağlı şiddetli yağışlarla birlikte
daha önce yaşanmamış büyüklükte taşkınlar oluşabilmektedir. DSİ ve Meteoroloji
Genel Müdürlüğü tarafından Taşkın Erken Uyarı Sistemi geliştirilerek uygulamaya
konulmaktadır. Bu sistemle dere yataklarındaki su seviyesi anlık takip
edilecek, herhangi bir taşkın tehlikesi anında mülki idare amirlikleri ve yerel
yönetimler vasıtasıyla, yöre halkı önceden uyarılacak böylece gerekli tedbirler
alınıp can ve mal kaybı önlenecektir.
Üst havza tedbirleri kapsamında; Islah sekileri,
tersip bentleri, geçirgen bentler (sel tırmığı dahil), moloz bariyerleri ve
benzeri yapıların inşa edilmekte olduğunu açıklayan DSİ Genel Müdürü Yıldız,’Taşkın
koruma tedbirleri kapsamında; Taşkın kontrol barajları, beton ve kargir
duvarlar, taş tahkimatlar, biritler, dereyatağı tanzimleri, yol geçiş yapıları
ve bu işler ile ilgili tüm sanat yapıları inşa edilerek proje sahalarının uzun
vadeli olarak kalıcı şekilde taşkınlardan korunması sağlanmaktadır. 2020 ve
2021 yıllarında başta Rize, Giresun, Trabzon, Ordu ve Artvin illeri olmak üzere
Doğu Karadeniz Bölgesinde, Kastamonu, Bartın ve Sinop illerinde olmak üzere,
Batı Karadeniz Bölgesinde, meydana gelen taşkınlar sonrasında acil eylem
planları hazırlanarak planlama ve projelendirme aşamasında olan projelere hız
verilmiş, inşaat aşamasında olanlar da ise yoğun bir şekilde inşaat çalışmaları
başlatılmıştır. Herhangi bir taşkın afeti meydana geldiğinde hızlı bir
koordinasyon içerisinde makinalarımız yakın bölgelerden anında afet bölgesine
ulaştırılmaktadır. ’dedi.
Yıldız, ’Hidroelektrik enerjide ise yıllık 109 Milyar
kWh olan üretim potansiyeli, 2021 yılı sonu itibari ile 110 Milyar kWh potansiyeline
ulaşmıştır.